Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος, Έλληνας μαθηματικός, γεωγράφος, αστρονόμος και πολλά άλλα, έζησε στην Αλεξάνδρεια τον 3οπ.Χ. αιώνα. Με δεδομένο τη σφαιρικότητα της Γης, κατάφερε να υπολογίσει την περιφέρειά της με μικρή σχετικά απόκλιση από την τιμή που γνωρίζουμε σήμερα.
Το πείραμα αυτό αναπαράγεται από μαθητές ανά τον κόσμο το μεσημέρι της Εαρινής Ισημερίας. Έτσι, και οι μαθητές του Β4 πραγματοποίησαν το πείραμα του Ερατοσθένη στην αυλή του Γυμνασίου Ιαλυσού την Τρίτη 26/03/24 (λίγες μέρες μετά την ισημερία) με την επίβλεψη των καθηγητριών Ζέρβα Δήμητρας και Σουμελίδου Αλεξάνδρας.
Οι μαθητές χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Με τη βοήθεια των ιστοτόπων:
και
οι μαθητές βρήκαν την ώρα μεσουράνησης, το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της αυλής του σχολείου και την απόστασή της από τον Ισημερινό.
Κάθε ομάδα μέτρησε το ύψος ενός αντικειμένου και το ύψος της σκιάς του. Κατόπιν, με τη χρήση μαθηματικών τύπων υπολόγισαν την περίμετρο της Γης. Τα αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν μία μακέτα του πύργου του Άιφελ, ένας καλόγερος και ένα φαράσι με κοντάρι. Παρακάτω φαίνονται συμπληρωμένα τα φυλλάδια του πειράματος για τα τρία αντικείμενα.
Εικόνα 1: Τα φυλλάδια του πειράματος για τα τρία αντικείμενα.
Περιορισμοί στο πείραμα ήταν οι καιρικές συνθήκες, είχε συννεφιά και δεν ήταν ευκρινείς οι σκιές, οι λίγες μέρες διαφορά από την Ισημερία, καθώς και η μέτρηση των σκιών περίπου μισή ώρα μετά τη μεσουράνηση.
Τα αποτελέσματα ήταν :
| ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ | ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΥ | ΣΦΑΛΜΑ |
| ΜΑΚΕΤΑ ΠΥΡΓΟΥ ΤΟΥ ΑΙΦΕΛ | 36.284,13 χλμ | 3.745,8 χλμ |
| ΦΑΡΑΣΙ ΜΕ ΚΟΝΤΑΡΙ | 37.214,5 χλμ | 2815,5 χλμ |
| ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ | 40.315,7 χλμ | 285,3 χλμ |
Πίνακας 1: Αποτελέσματα πειράματος.
Σχολιασμός Αποτελεσμάτων
Η μακέτα του πύργου και το φαράσι δεν είχαν πετυχημένες μετρήσεις της σκιάς. Το ύψος του δεν ήταν αρκετό και το σχήμα τους δεν ήταν ομοιόμορφο με αποτέλεσμα σε συνδυασμό με τη συννεφιά να μην μπορέσουν τα παιδιά να πάρουν σωστές μετρήσεις.
Παρότι το πείραμα έγινε λίγες μέρες μετά την εαρινή ισημερία, τα αποτελέσματα από τη μέτρηση με τον καλόγερο ήταν αρκετά κοντά στην περιφέρεια της Γης που γνωρίζουμε σήμερα.
